Welke aanpassingen werken het best voor geluidsovergevoeligheid bij autisme?

Bij mensen met autisme komt geluidsovergevoeligheid vaak voor, waardoor alledaagse geluiden als overweldigend of pijnlijk kunnen worden ervaren. De juiste aanpassingen maken echter een groot verschil. De meest effectieve aanpassingen voor geluidsovergevoeligheid bij autisme zijn een combinatie van fysieke hulpmiddelen (zoals geluiddempende koptelefoons), werkplekaanpassingen (zoals een rustige werkplek), aangepaste routines en duidelijke communicatie met collega’s. Met deze gerichte ondersteuning kunnen mensen met autisme en geluidsovergevoeligheid hun talenten optimaal benutten, zonder dat geluidsprikkels hen belemmeren.

Waarom is geluidsovergevoeligheid een uitdaging bij autisme? #

Geluidsovergevoeligheid bij autisme ontstaat doordat het brein prikkels anders verwerkt. Hierdoor kunnen geluiden die voor anderen normaal zijn, voor mensen met autisme buitengewoon intens en soms zelfs pijnlijk aanvoelen. Dit komt door een verschil in de neurologische verwerking van geluidsprikkels.

Bij veel mensen met autisme werkt het filtersysteem in de hersenen anders, waardoor geluiden niet automatisch worden gefilterd op relevantie. Hierdoor kunnen alle geluiden – van een zoemende tl-buis tot pratende collega’s of verkeersgeluiden – met dezelfde intensiteit binnenkomen. Dit kan leiden tot overprikkeling, vermoeidheid, concentratieproblemen en soms zelfs lichamelijke klachten zoals hoofdpijn.

Op de werkplek verdient geluidsovergevoeligheid extra aandacht omdat dit direct invloed heeft op iemands functioneren en welzijn. Vergaderingen, open kantoorruimtes of telefoongesprekken kunnen uitdagend zijn, terwijl juist hier de talenten van mensen met autisme – zoals analytisch denkvermogen, oog voor detail en gestructureerd werken – tot hun recht kunnen komen als de omgeving wordt aangepast.

Welke fysieke aanpassingen helpen bij geluidsovergevoeligheid? #

Fysieke aanpassingen vormen de eerste verdedigingslinie tegen overmatige geluidsprikkels. De meest effectieve hulpmiddelen zijn geluidsdempende koptelefoons of noise-cancelling headsets die omgevingsgeluiden filteren of blokkeren. Deze zijn er in verschillende varianten, van eenvoudige oordoppen tot geavanceerde elektronische systemen.

Andere praktische fysieke oplossingen zijn:

• Geluidsdempende wandpanelen of schermen die rond een werkplek kunnen worden geplaatst
• Akoestische gordijnen die geluidsgolven absorberen
• Vloerbedekking of tapijttegels die voetstappen en rollende stoelen dempen
• Afgeschermde werkplekken of stille ruimtes waar je je kunt terugtrekken
• Oorkappen die specifiek bepaalde frequenties filteren maar communicatie mogelijk maken

Bij het kiezen van fysieke aanpassingen is het belangrijk om rekening te houden met persoonlijke voorkeuren. Sommige mensen vinden volledig geluidsblokkerend materiaal prettig, terwijl anderen liever achtergrondgeluiden horen maar op een beheerst niveau.

Hoe kun je je dagelijkse routine aanpassen bij geluidsgevoeligheid? #

Een doordachte dagindeling kan een groot verschil maken bij het omgaan met geluidsgevoeligheid. Het creëren van voorspelbaarheid in je routine vermindert stress en geeft houvast wanneer je toch met onverwachte geluidsprikkels te maken krijgt.

Effectieve aanpassingen in je dagelijkse routine zijn:

• Plan bewust prikkelarme momenten in je dag, bijvoorbeeld door eerder te beginnen of juist later te eindigen
• Neem regelmatig korte pauzes op een rustige plek om te herstellen van geluidsprikkels
• Bereid je voor op situaties met veel geluid door vooraf rustmomenten in te plannen
• Gebruik een dagplanning waarbij je rekening houdt met drukke en rustige periodes
• Ontwikkel herstelstrategieën voor momenten na overprikkeling, zoals een korte wandeling of ademhalingsoefeningen

Het is belangrijk om je energieniveau in de gaten te houden. Door tijdig een time-out te nemen voordat overprikkeling optreedt, kun je vaak voorkomen dat je later meer hersteltijd nodig hebt.

Welke werkplekaanpassingen maken het verschil? #

De juiste werkplekaanpassingen zijn cruciaal om prettig te kunnen werken met geluidsovergevoeligheid. Deze aanpassingen vallen onder de ‘redelijke aanpassingen’ die werkgevers wettelijk moeten bieden aan werknemers met een beperking.

Werkplekaanpassingen die echt het verschil maken zijn:

• Een vaste, rustige werkplek weg van printers, koffieautomaten of drukke looproutes
• Flexibele werktijden om tijdens rustigere uren te kunnen werken
• Mogelijkheid tot thuiswerken op dagen met veel overleggen of andere geluidsintensieve activiteiten
• Aanpassingen in je takenpakket (job carving) waarbij geluidsintensieve taken worden vervangen door andere werkzaamheden
• Duidelijke afspraken met collega’s over geluidsniveaus op de werkvloer
• Een beschikbare stilteruimte waar je je kunt terugtrekken als het te druk wordt

Deze aanpassingen zijn niet alleen nuttig voor mensen met autisme, maar verbeteren vaak de werkomgeving voor alle medewerkers. Een rustigere werkplek bevordert namelijk de concentratie en productiviteit van iedereen.

Hoe bespreek je geluidsovergevoeligheid met je werkgever? #

Het gesprek aangaan over geluidsovergevoeligheid met je werkgever vraagt om een constructieve aanpak. Je hoeft niet uitgebreid over je diagnose te praten, maar kunt je richten op de concrete aanpassingen die je nodig hebt om optimaal te functioneren.

Tips voor een effectief gesprek:

• Bereid je goed voor: maak een lijstje met specifieke situaties waarin je hinder ondervindt en welke oplossingen je zelf al hebt bedacht
• Focus op je kwaliteiten en hoe de aanpassingen je helpen om je werk beter te doen
• Wees concreet over wat je nodig hebt, bijvoorbeeld: “Een rustige werkplek helpt me om geconcentreerd te blijven en minder fouten te maken”
• Leg uit hoe de aanpassingen je helpen om je talenten beter in te zetten
• Verwijs naar de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte die werkgevers verplicht tot redelijke aanpassingen

Als het gesprek spannend voelt, kun je ook een coach of HR-medewerker vragen om je te ondersteunen. Bij ons helpen we je graag met de voorbereiding van zo’n gesprek.

Welke technologische hulpmiddelen zijn beschikbaar? #

Er zijn steeds meer technologische oplossingen die kunnen helpen bij het managen van geluidsovergevoeligheid. Deze innovatieve tools bieden vaak meer flexibiliteit dan traditionele hulpmiddelen.

Waardevolle technologische hulpmiddelen zijn:

• Apps die achtergrondgeluid maskeren met natuurgeluiden of witte ruis
• Slimme koptelefoons die specifieke geluidsfrequenties kunnen filteren
• Geluidsmeter-apps die je waarschuwen bij te hoge geluidsniveaus
• Software die geluidssignalen omzet in visuele alerts, zoals bij inkomende telefoontjes
• Digitale hulpmiddelen voor virtuele vergaderingen, zoals automatische ondertiteling
• Speaksee-systemen waarmee gesprekken worden omgezet in tekst (ook beschikbaar bij veel organisaties)

Veel van deze technologische hulpmiddelen kunnen via het UWV worden aangevraagd als je een indicatie hebt. Je werkgever kan hierover meer informatie krijgen of wij kunnen je helpen bij het aanvraagproces.

Wat kunnen collega’s doen om te helpen? #

Bewustwording en begrip onder collega’s kunnen enorm bijdragen aan een prettigere werkomgeving. Door collega’s te betrekken bij het creëren van een inclusieve werkplek voelt iedereen zich verantwoordelijk voor elkaars welzijn.

Collega’s kunnen helpen door:

• Geluidsbewust te zijn tijdens vergaderingen en op de werkvloer
• Eén persoon tegelijk te laten praten tijdens overleggen
• Visuele signalen te gebruiken als ze je aandacht willen in plaats van je aan te spreken als je koptelefoon op hebt
• Te begrijpen dat een koptelefoon vaak een signaal is dat je concentratie nodig hebt
• Rekening te houden met je behoefte aan een rustige werkplek zonder dit als ‘speciale behandeling’ te zien
• Een inspiratiesessie bij te wonen om meer te leren over autisme en prikkelverwerking

Door deze ondersteuning van collega’s ontstaat er een werkomgeving waarin iedereen zich gewaardeerd voelt en zijn talenten optimaal kan benutten.

Waar kun je terecht voor ondersteuning bij geluidsovergevoeligheid? #

Er zijn verschillende plekken waar je terecht kunt voor ondersteuning bij geluidsovergevoeligheid. Deze hulp kan je helpen om je werk beter uit te kunnen voeren en je talenten volledig te benutten.

Nuttige ondersteuningsopties zijn:

• Een jobcoach die met je meedenkt over werkplekaanpassingen en communicatie met collega’s
• Ergonomische adviseurs die je werkplek kunnen aanpassen
• Audiologische centra voor advies over specifieke gehoorbeschermers
• Patiëntenverenigingen zoals de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA)
• Het UWV voor financiering van werkplekaanpassingen en hulpmiddelen
• Arbodiensten voor advies over een gezonde werkplek

Bij Ctalents helpen we je graag met het vinden van de juiste ondersteuning. We denken met je mee over passende aanpassingen en helpen bij de communicatie met je werkgever. We geloven dat iedereen met de juiste ondersteuning zijn talenten optimaal kan inzetten. Wil je weten wat wij voor jou kunnen betekenen? Neem dan vrijblijvend contact met ons. Lees hier alles over werken met autisme.