- Social return projecten: meer dan alleen werkgelegenheid creëren
- Wat zijn social return projecten precies?
- Hoe werken social return verplichtingen in de praktijk?
- Welke voordelen bieden social return projecten voor werkgevers?
- Hoe kun je als werkgever succesvol deelnemen aan social return?
- Wat zijn de uitdagingen bij social return projecten?
- Social return als kans voor een inclusievere arbeidsmarkt
Social return projecten bieden werkgevers een concrete manier om maatschappelijke waarde te creëren door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, zoals mensen met een auditieve beperking of visuele beperking, werkgelegenheid te bieden. Deze projecten ontstaan vaak vanuit overheidsaanbestedingen waarbij bedrijven verplicht worden een percentage van hun opdracht te besteden aan het creëren van banen voor ondervertegenwoordigde groepen.
Social return projecten: meer dan alleen werkgelegenheid creëren #
Social return projecten gaan verder dan het simpelweg creëren van banen. Ze vormen een brug tussen bedrijven die willen bijdragen aan een inclusieve samenleving en mensen die vaak over het hoofd worden gezien op de arbeidsmarkt.
Deze projecten zijn gebaseerd op het principe dat bedrijven niet alleen financiële winst behalen, maar ook sociale winst kunnen genereren. Door bewust te investeren in mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, zoals mensen met een auditieve beperking of visuele beperking, ontstaat er een win-winsituatie.
De doelstellingen van social return projecten zijn duidelijk: het verlagen van werkloosheid onder kwetsbare groepen, het benutten van onzichtbare talentpools en het stimuleren van een meer diverse arbeidsmarkt. Voor mensen met een auditieve beperking of visuele beperking betekent dit concrete kansen op werk dat aansluit bij hun vaardigheden en ambities.
Wat zijn social return projecten precies? #
Social return projecten zijn initiatieven waarbij bedrijven zich committeren om maatschappelijke waarde te creëren naast hun reguliere bedrijfsactiviteiten. Dit gebeurt door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans te geven op werk, stage of een leertraject.
De bekendste vorm is Social Return On Investment (SROI), waarbij opdrachtgevers sociale voorwaarden opnemen in hun inkoop- en aanbestedingstrajecten. Bedrijven die een opdracht willen uitvoeren, moeten dan aantonen hoe ze bijdragen aan werkgelegenheid voor mensen die normaal gesproken minder kansen krijgen.
Er bestaan verschillende vormen van social return:
- Directe werkgelegenheid: het aannemen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt
- Stageplaatsen en leertrajecten voor studenten uit deze doelgroepen
- Inkoop bij sociale ondernemingen die deze mensen werk bieden
- Financiële bijdragen aan organisaties die zich inzetten voor arbeidsparticipatie
De klassieke vorm bestaat uit een percentage over de inkoopsom, bijvoorbeeld 5% van de aanneemsom bij productlevering of 10% van de loonsom bij dienstverlening. Steeds meer opdrachtgevers kiezen echter voor hun eigen invulling van social return.
Hoe werken social return verplichtingen in de praktijk? #
Social return verplichtingen worden meestal toegepast bij overheidsaanbestedingen waarbij bedrijven moeten aantonen hoe ze maatschappelijke waarde creëren als onderdeel van hun offerte.
In de praktijk werkt dit als volgt: wanneer een overheidsinstantie een opdracht uitschrijft, nemen ze sociale criteria op in de aanbestedingsvoorwaarden. Bedrijven die willen meedingen naar de opdracht moeten dan een plan indienen waarin ze uitleggen hoe ze hun social return verplichting gaan invullen.
Voor bedrijven betekent dit dat ze moeten aantonen:
- Hoeveel arbeidsplaatsen ze creëren voor de doelgroep
- Welke ondersteuning ze bieden aan nieuwe medewerkers
- Hoe ze de duurzaamheid van de arbeidsplaatsen waarborgen
- Op welke manier ze samenwerken met specialistische organisaties
De hoogte van de social return verplichting verschilt per opdracht en opdrachtgever. Sommige projecten vereisen dat 5% van de totale opdrachtswaarde wordt besteed aan social return activiteiten, andere hanteren andere percentages of specifieke aantallen arbeidsplaatsen.
Welke voordelen bieden social return projecten voor werkgevers? #
Werkgevers die deelnemen aan social return projecten ervaren verschillende concrete voordelen die verder gaan dan alleen het voldoen aan aanbestedingseisen.
Toegang tot nieuw talent staat voorop. Mensen met een auditieve beperking of visuele beperking brengen vaak unieke vaardigheden mee, zoals sterke concentratie, nauwkeurigheid en doorzettingsvermogen. Deze eigenschappen zijn waardevol in veel functies, van administratieve taken tot technische specialisaties.
De bedrijfsreputatie verbetert aanzienlijk wanneer organisaties actief bijdragen aan inclusie. Klanten, partners en potentiële medewerkers waarderen bedrijven die maatschappelijke verantwoordelijkheid tonen. Dit leidt tot een positievere bedrijfsimago en kan helpen bij het aantrekken van talent en klanten.
Daarnaast ontstaat er vaak een positieve teamdynamiek. Diverse teams presteren beter omdat verschillende perspectieven tot betere besluitvorming leiden. Medewerkers voelen zich bovendien trotser op hun werkgever wanneer deze actief bijdraagt aan een inclusieve samenleving.
Financieel gezien kunnen werkgevers profiteren van subsidies en ondersteuning bij werkplekaanpassingen. Er zijn verschillende regelingen beschikbaar die de kosten van inclusief werken verlagen.
Hoe kun je als werkgever succesvol deelnemen aan social return? #
Succesvolle deelname aan social return begint met een goede voorbereiding en het begrijpen van wat inclusief werken daadwerkelijk inhoudt.
Start met het in kaart brengen van geschikte functies binnen je organisatie. Niet elke rol vereist aanpassingen, en veel mensen met een auditieve beperking of visuele beperking kunnen zonder problemen dezelfde taken uitvoeren als hun collega’s. Denk aan administratieve functies, klantenservice, IT-werk of technische specialisaties.
Zoek samenwerking met gespecialiseerde organisaties die ervaring hebben met het begeleiden van mensen met een beperking naar werk. Deze partners kunnen helpen bij:
- Het vinden van geschikte kandidaten
- Het voorbereiden van de werkplek
- Het begeleiden van nieuwe medewerkers
- Het ondersteunen van het team bij de integratie
Zorg voor duidelijke communicatie binnen je organisatie. Informeer je team over wat er gaat gebeuren en waarom. Veel vooroordelen ontstaan door onwetendheid, dus educatie is belangrijk.
Plan voldoende tijd in voor de implementatie. Hoewel veel aanpassingen minimaal zijn, is het belangrijk om nieuwe medewerkers goed te onboarden en te begeleiden, net zoals je dat zou doen bij elke andere nieuwe collega.
Wat zijn de uitdagingen bij social return projecten? #
Hoewel social return projecten veel voordelen bieden, komen werkgevers ook praktische uitdagingen tegen die met de juiste aanpak goed op te lossen zijn.
Een veelvoorkomende uitdaging is onzekerheid over benodigde aanpassingen. Werkgevers maken zich zorgen over kosten en complexiteit van werkplekaanpassingen. In de praktijk blijken de meeste aanpassingen echter minimaal of zelfs helemaal niet nodig. Moderne technologie maakt veel mogelijk, en veel mensen met een beperking hebben hun eigen hulpmiddelen.
Vooroordelen binnen het team kunnen een obstakel vormen. Sommige medewerkers hebben nog nooit samengewerkt met collega’s met een beperking en weten niet goed hoe ze zich moeten gedragen. Dit los je op door open communicatie, training en het geven van goede informatie.
Het vinden van geschikte kandidaten kan lastig zijn zonder de juiste netwerken. Veel werkgevers weten niet waar ze moeten zoeken naar gekwalificeerde kandidaten met een auditieve beperking of visuele beperking. Samenwerking met gespecialiseerde organisaties lost dit probleem op.
Tijdsdruk bij aanbestedingen zorgt er soms voor dat social return als last wordt ervaren in plaats van als kans. Door social return vanaf het begin mee te nemen in je bedrijfsstrategie, wordt het een natuurlijk onderdeel van je werkwijze.
Social return als kans voor een inclusievere arbeidsmarkt #
Social return projecten vormen een belangrijke stap richting een werkelijk inclusieve arbeidsmarkt waarin talent wordt beoordeeld op kunnen in plaats van op beperkingen.
Deze projecten tonen aan dat mensen met een auditieve beperking of visuele beperking volwaardige bijdragen leveren aan organisaties. Door succesvolle samenwerkingen ontstaat er een positieve spiraal waarbij meer werkgevers openstaan voor inclusief werken.
Voor de toekomst betekent dit dat social return kan evolueren van verplichting naar vanzelfsprekendheid. Wanneer meer bedrijven ervaren hoe waardevol diverse teams zijn, wordt inclusie een natuurlijk onderdeel van hun wervingsstrategie.
De impact gaat verder dan individuele arbeidsplaatsen. Social return projecten veranderen de manier waarop de samenleving kijkt naar mensen met een beperking. Ze laten zien dat iedereen kan bijdragen aan de economie en samenleving, mits ze de juiste kansen krijgen.
Bij Ctalents zien we dagelijks hoe social return projecten levens veranderen, zowel van kandidaten als van werkgevers. Deze projecten zijn meer dan een verplichting, ze zijn een kans om talent te ontdekken dat anders onzichtbaar blijft en om bij te dragen aan een samenleving waarin iedereen mee kan doen.