Welke aanpassingen kan ik vragen op mijn werkplek als persoon met autisme?

Als persoon met autisme kun je verschillende werkplekaanpassingen vragen om optimaal te kunnen functioneren. Je hebt wettelijk recht op redelijke aanpassingen onder de Participatiewet en Wet gelijke behandeling. Deze aanpassingen kunnen fysiek, technisch of organisatorisch zijn en helpen je om je talenten volledig te benutten op de werkplek.

Wat zijn werkplekaanpassingen en waar heb je recht op als persoon met autisme? #

Werkplekaanpassingen zijn veranderingen in je werkomgeving, werkprocessen of hulpmiddelen die je helpen om je werk goed te kunnen doen. Als persoon met autisme heb je onder de Participatiewet en de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte recht op redelijke aanpassingen.

Redelijke aanpassingen betekenen dat je werkgever moet meewerken aan veranderingen die je werk mogelijk maken, zolang deze niet onevenredig belastend zijn voor het bedrijf. Voor mensen met autisme gaat dit vaak over aanpassingen die helpen bij sensorische gevoeligheden, communicatie en structuur.

Je werkgever is verplicht om in gesprek te gaan over mogelijke aanpassingen. Dit is geen gunst, maar een wettelijk recht. Het doel is dat je je werk net zo goed kunt doen als collega’s zonder autisme, met de ondersteuning die jij nodig hebt.

Welke fysieke aanpassingen kun je vragen voor een autisme-vriendelijke werkplek? #

Fysieke werkplekaanpassingen helpen vooral bij sensorische gevoeligheden die veel mensen met autisme ervaren. Je kunt een prikkelarme werkplek vragen, bijvoorbeeld een bureau bij het raam weg van drukke looproutes, of een rustige hoek in het kantoor.

Verlichting speelt een grote rol. Je kunt vragen om dimbare lampen, natuurlijk licht of juist minder felle TL-verlichting. Voor geluidsisolatie zijn er verschillende opties: een werkplek weg van de printer, geluidsabsorberende schermen rond je bureau, of een aparte ruimte voor geconcentreerd werk.

Ook flexibele werkplekindeling kan helpen. Denk aan een vaste werkplek in plaats van flexplekken, zodat je niet elke dag moet wennen aan een nieuwe omgeving. Sommige mensen vragen om een kleinere werkruimte of de mogelijkheid om thuis te werken wanneer het kantoor te druk wordt.

Hoe vraag je aanpassingen in werkroutines en communicatie? #

Aanpassingen in werkprocessen gaan over hoe je werk georganiseerd wordt en hoe er met je gecommuniceerd wordt. Je kunt vragen om duidelijke, schriftelijke instructies in plaats van alleen mondelinge uitleg, en om concrete deadlines en verwachtingen.

Voorspelbare routines helpen veel mensen met autisme. Vraag om een vaste dagindeling, tijdige waarschuwing bij veranderingen, en duidelijke afspraken over meetings en overleggen. Je kunt ook extra tijd vragen voor nieuwe taken of complexe opdrachten.

Voor communicatie kun je vragen om directe, concrete feedback zonder impliciete boodschappen. Ook kun je afspreken dat collega’s je naam zeggen voordat ze iets vragen, of dat belangrijke informatie altijd schriftelijk wordt bevestigd. Structurele ondersteuning bij veranderingen, zoals een buddy-systeem of extra begeleiding, kan ook heel waardevol zijn.

Welke technische hulpmiddelen en tools kunnen je werk makkelijker maken? #

Technische ondersteuning kan je werk veel gemakkelijker maken. Planningsapps zoals digitale agenda’s met herinneringen, takenlijsten en tijdmanagement-tools helpen bij organisatie en overzicht.

Noise-cancelling koptelefoons zijn populair om achtergrondgeluid te verminderen. Je kunt ook vragen om speciale software die je helpt bij concentratie, zoals apps die afleidende websites blokkeren of die werken met de pomodoro-techniek.

Visuele hulpmiddelen zoals mindmaps, flowcharts of digitale whiteboards kunnen helpen bij het begrijpen van complexe informatie. Sommige mensen hebben baat bij spraak-naar-tekst software of juist tekst-naar-spraak programma’s. Ook eenvoudige aanpassingen zoals een tweede monitor of ergonomische hulpmiddelen kunnen het verschil maken.

Hoe bespreek je werkplekaanpassingen met je werkgever? #

Het gesprek over aanpassingen begin je het beste door je behoeften concreet te beschrijven en uit te leggen hoe deze je werk beïnvloeden. Wees open over je autisme en leg uit welke uitdagingen je ervaart, maar focus vooral op oplossingen.

Bereid het gesprek goed voor. Maak een lijst van specifieke aanpassingen die je nodig hebt en leg uit waarom deze helpen. Geef concrete voorbeelden van hoe aanpassingen je productiviteit kunnen verbeteren. Denk ook na over alternatieven als je eerste voorstel niet mogelijk is.

Documenteer je behoeften schriftelijk en vraag om schriftelijke bevestiging van afspraken. Stel voor om de aanpassingen eerst uit te proberen voor een bepaalde periode. Benadruk dat je gemotiveerd bent om je werk goed te doen en dat deze aanpassingen je daarbij helpen. Creëer wederzijds begrip door ook naar de zorgen van je werkgever te luisteren en samen naar oplossingen te zoeken.

Wat doe je als je werkgever niet meewerkt aan aanpassingen? #

Als je werkgever weigert om redelijke aanpassingen te maken, kun je verschillende stappen ondernemen. Begin met het documenteren van je verzoeken en de reacties van je werkgever. Zorg dat je schriftelijk bewijs hebt van je gesprekken en verzoeken.

Zoek hulp bij je vakbond, een arbeidsrechtadvocaat, of het College voor de Rechten van de Mens. Zij kunnen je adviseren over je rechten en mogelijke vervolgstappen. Ook organisaties zoals MEE of de gemeente kunnen ondersteuning bieden bij werkplekaanpassingen.

Je kunt een klacht indienen bij het College voor de Rechten van de Mens als je denkt dat er sprake is van discriminatie. In sommige gevallen kun je via de Arbeidsgeschillenregeling of de rechter je rechten afdwingen. Probeer ondertussen het gesprek met je werkgever gaande te houden en blijf professioneel. Vaak helpt het om externe expertise in te schakelen die uitlegt wat redelijke aanpassingen inhouden en hoe deze geïmplementeerd kunnen worden.

Werken met autisme vraagt soms om specifieke aanpassingen, maar met de juiste ondersteuning kun je volledig bijdragen aan je team en organisatie. Je hebt recht op een werkplek waar je je talenten kunt gebruiken. Bij Ctalents helpen we mensen met autisme bij het vinden van inclusieve werkgevers en ondersteunen we bij gesprekken over werkplekaanpassingen. We geloven dat iedereen recht heeft op werk dat bij hem of haar past, met de aanpassingen die nodig zijn om succesvol te zijn.